EPİROJENİK HAREKETLER
Bunlar yer kabuğunun belirli yerlerinde geniş ölçülü kubbeleşme şeklinde yükselmeler ve geniş tekneler halinde çökmelerdir.
Sanki yerkabuğundaki yaylanmalardır bu hareketler uzun sürer çok yavaş olurlar.
Epirojenik hareketlerde yükselme ve çökme aynı anda olur.
Birbirlerini telafi ederler böylece yerkabuğundaki izostasi korunur.
Karaların binlerce yıldan beri kubbe biçiminde yükseldikleri bilinmekte ve yükselme miktarı ölçülmektedir.
JEOSENKLİNAL VE JEOANTİKLİNAL
Epirojenik hareketler sonucunda yer kabuğunda beliren ve tortullarla doldukça çukurlaşan çöküntü havzalarına jeosenklinal denir.
Kalkan yada kubbe şeklinde geniş ölçülü yükselme alanlarında jeoantiklinal denir.
Birincisi sürekli tortululanma ikincisi ise aşınma alanlarıdır.
Her iki oluşmada jeolojik devirlerde uzun süreler oluş tarzlarını korumuşlardır.bütün devon devri boyunca yaklaşık 60 milyon yılda orta Avrupa jeosenklinali genişleyerek yerini ve doğrultusunu korumuştur.
Böylece bu olaylarda süreklilik olmuştur.
TRANSGRASYON VE REGRESYON
Transgrasyon deniz sularının karaya doğru ilerlemesi denizin alanının genişlemesi olayıdır bu olayı jeoantiklinal bölgenin çökmesi sonucu belirlenmiştir.
Bu sırada dalgalar iri çakıllı tortulların denizin örttüğü yerlerin dibine bırakmışlardır ki bunlar kaide konglomerası adıyla söylenir .
Çökme ve denizin ilerlemesi sürdükçe çakıllı tortuların üstünü taneleri gittikçe küçülen tortullar kaplamıştır.
Önce sığ deniz tortuları birikmiş sonraları derin deniz tortuları birikmiştir.
Bütün bu tortulanmalar sonucu Transgrasyon serisi oluşmuştur.
Regrasyon deniz sularının karadan çekilmesi deniz alanının daralması kara alanının genişlemesi olayıdır bu olayın sonucu olarak denizin tortulanma alanı gittikçe daralmış deniz sığlaşmış önce deniz olan yerler kara durumuna geçmiştir.bu olay jeoantiklinal alanı yükselmesiyle belirlenmiştir .
|
